همه چیز درباره تلسکوپهای شکستی

وقتی نور در یک نقطه متمرکز می شود، اصطلاحاً «شکست» نور اتفاق میفتد که به معنی خم شدن نور است. تلسکوپ شکستی این کار را با یک سیستم دقیق متشکل از چند عدسی انجام می دهد. اگر سطح لنز، شکل مناسبی داشته باشد، نور متمرکز و فوکوس می شود. قرار دادن یک عدسی چشمی در آن ناحیه باعث می شود ببینید تلسکوپ خود را به چه سمتی نشانه رفته‌اید.

هانس لیپرشی، عینک ساز هلندی، اولین تلسکوپ شکستی را در سال ۱۶۰۸ ساخت. اختراع او وسیله ای برای دیدن دوردست ها مثل اجسام نزدیک بود. تلسکوپ مذکور اشیا را سه برابر بزرگتر نشان می داد. گالیله اولین فردی بود که از تلسکوپ برای رصد اجرام آسمانی استفاده کرد.

امروزه وقتی در مورد شکستی‌ها می خوانید، دو کلمه به گوشتان می خورد: آکروماتیک و آپوکروماتیک. هرکدامشان مجموعه‌ای از انواع مختلف عدسی‌ها هستند که برای تصحیح خطای رنگی به‌کار می‌روند. منظور از خطای رنگی این است که پس از شکست نور، طول‌موج‌‌های مختلف در نقاط متفاوتی کانونی می‌شوند که باعث جدایش  رنگ‌ها در تصویر نهایی می‌شود.

عدسی آکروماتیک – که آکرومات هم نامیده می‌شود- عموماً متشکل از دو قطعه است و دو رنگ (معمولاً قرمز و آبی) را در یک نقطه کانونی می‌کند. در ضمن فاصلۀ بین نقاط تمرکز بین این دو رنگ و بقیۀ رنگ‌ها به حداقل می‌رسد.

عدسی آپوکروماتیک (آپوکرومات) هم از سه قطعه تشکیل شده است و به روشی مشابه، سه طول موج قرمز، آبی و سبز را در یک نقطه کانونی می‌کند.

در دهه ۱۹۶۰، تلسکوپ های شکستی محبوبیت زیادی پیدا کردند. اما بعد از آن، با ساخت تلسکوپ‌های بزرگتر، فروش تسکوپ های شکستی سنتی کمی سقوط کرد. در سال های اخیر، فروش تلسکوپ‌های شکستی به جایگاه قبلی خود بازگشته است.

کیفیت کلی تلسکوپ­های شکستی پیشرفت زیادی کرده‌است. همچنین، با عدسی های بهتر می توانیم تلسکوپ هایی با طول لوله کوتاه‌تر بسازیم. علاوه بر آن، مدل های کوچکتر برای حمل و نقل مناسب‌تر هستند. این امر، علاوه بر اینکه کار شما را برای سفر به مکان های مورد علاقه تان آسان‌تر می‌کند، امکان یک رصد سریع و آسان به مشتری و ماه را در حیاط خانه تان فراهم می‌کند!

تلسکوپ شکستی ۱۲۰ میلیمتری حرفه‌ای (سری Omni)

سه چیزی که باید حتما در مورد شکستی ها بدانید:

• شکستی ها از سیستم عدسی برای تولید تصاویر استفاده می کنند.
• شکستی ها به کمترین نگهداری برای رصد در بین تلسکوپ ها نیاز دارند.
• بسیاری از شکستی های کوچک آنقدر سبک هستند که می توان از سه پایه دوربین به عنوان مقر برای آن ها استفاده کرد.

آنچه باید در نظر بگیرید:

• هیچ چیز نمی تواند راه نوری که از عدسی می گذرد را ببندد، همین باعث کنتراست بالاتر در تصویر می شود. رصدگران سیاره ها و ستاره های دوتایی که به کنتراست بیشتری برای دیدن جزئیات بیشتر نیاز دارند، می گویند که شکستی ها برای دیدن این اجرام بهترین هستند.
• شکستی ها کمترین نگهداری را نیاز دارند. عدسی ها مانند آینه ها به بازپرداخت recoat)) نیازی ندارند. همچنین، عدسی نیازی به تنظیم و هم‌خطی ندارد. عدسی از همخطی خارج نمی‌شود مگر اینکه ضربۀ اساسی به تلسکوپ وارد گردد.
• از آنجا که تلسکوپ شکستی یک تلسکوپ بسته است، زمانی که به محیط گرم تر یا سردتر برده می شود، کمی زمان می برد تا با محیط هم دما شود. هرچند امروزه لوله‌های تلسکوپی وجود دارد که با آلومینیوم پوشیده شده که رسانای حرارت است و زمان هم دما شدن را کاهش می دهد، اما در هر صورت نباید از مسألۀ هم‌دمایی غافل شد.